Anemi Türleri; Sebep, Semptom ve Laboratuvar Bulguları
Demir Eksikliği Anemisi
En yaygın anemi tipidir.
Sebepleri:
- Kronik kan kaybı (peptik ülser, gastrit, hemoroid, parazit enfestasyonu)
- Demir kullanımının artması (gebelik)
- Absorbsiyonunun azalması [mide asidi azlığı, kronik diyare, proton pompası inhibitörleri(mide koruyucuların bir kısmı)]
Semptomlar:
- Takatten düşme
- Taşikardi
- Taşipne
- Pika
- Stomatitis
Laboratuvar:
- Düşük MCV (mean corpuscular volüme)
- Serum ferritin seviyesinde azalma
- Serum demir seviyesi düşük, serum demir bağlayıcı protein seviyesi yüksektir.
Aplastik Anemi
Kemik iliğinin yeteri kadar RBC üretememesinden kaynaklanır. Kalp büyümesi, aritmiye sebep olabilir. Seyrek görülür fakat tedavi edilmezse zamanla kötüleşir.
Sebepleri:
- Pestisit, arsenik, benzen gibi toksinler
- Radyasyon ve kemoterapi
- Kloramfenikol
- Hepatit, parvo, HIV
- Lupus, romatoit artrit
Semptomlar:
- Sersemlik
- Nefessizlik
- Baş ağrısı
- Ekstremitelerde soğukluk
- Göğüs ağrısı.
Hemolitik Anemi
RBC’lerin normal yaşam döngüsünden önce parçalanıp vücuttan atılmaları nedeniyle olur.
Sebepleri:
- Mikoplazma
- Portal hipertansiyon
- Kurşun zehirlenmesi
- Köpek ve kedilerde soğan ve sarımsağın oksidatif stresi
Semptomlar:
- Diğer anemilerdeki gibidir.
Laboratuvar:
- Yüksek bilirubin
- Fekal ve üriner yüksek ürobilinojen
Thalassaemia
Kemik iliği yeterli sayıda RBC üretir fakat içlerinde yeterli miktarda hemoglobin yoktur.
Sebepleri:
RBC’lerin içerisinde hemoglobülin alfa globülin ve beta globülin zincirlerinden oluşmaktadır. Eğer bu protein zincirleri yeterli sayıda yapılmazsa alyuvarlar yeteri kadar oksijen taşıma kapasitesine ulaşamazlar.
Genetik nedenlidir.
Laboratuvar:
- Hipokromik hücreler
- Anizositoz ve poikilositoz
- Çekirdekli alyuvarlar
- Target hücreleri
- Düşük MCV
Orak Hücreli Anemi
Sickle-cell disease, alyuvar hücrelerinin C şeklinde, orak şeklinde olmasıdır. Sebebi hücrelerin anormal hemoglobin ihtiva etmesidir. Bu hücreler kapillar damarlardan rahatça geçemez.
Pernisiyöz Anemi
Vücuda yeterli kadar B12 vitamini alınmadığında veya absorbsiyonu olmadığında sağlıklı kırmızı kan hücresi üretemezler.
Semptomlar:
- B12 eksikliğine bağlı diğer semptomlar da görülebilir;
- Sinir hasarı
- Konfüzyon, depresyon, hafıza kaybı
- Kilo kaybı, kusma, iştah azalması
- Hepatomegali
- Kırmızı dil
Laboratuvar:
Kan frotisinde büyük, kırılgan, immatür eritrositler görülür.
Serum b12 düşmüştür
Serum B12’si düşmediği durumlarda da ortaya çıkabilir: miyeloproliferatif hastalıklar, karaciğer hastalıkları, transkobalamin II eksikliği, intestinal floranın bozulması.
Bu yazı yazılırken yazıyı basitleştirmek adına birçok bilgi göz ardı edilmiş – çıkarılmıştır. Teşhis tedavi, amacı ile kullanılmamalı, şüphelerinizi hekiminiz ile konuşmalısınız.