Yara Bakımı – Pansuman

Yara bakımında malesef yanlışlar doğrulardan fazla. Pansuman gerektirdiğini düşündüğünüz bir yara var ise hekim kontrolünde yapılması en idealidir. Kendinizde de, patili dostlarınızda da yapılıp yapılmaması gerekenleri bir sıralamak istedim.

Yaraya Tentürdiyot Dökmek
İyotlu antiseptiklerin tümü (kahve kırmızı renk), Etakridin laktat (toz halinde satılıp suya atıldığında sarı renk oluşturan ilaç), alkol, oksijenli su yaraya temas ettirilmemelidir. Bu preparatlar antiseptiktir yani bakteri, virüs veya sağlıklı doku hücresi olduğunu ayırt etmeden her canlı hücreyi öldürür. İyotlu antiseptiğin yara içinde kullanılmasına artıları ve eksileri ile sadece hekim karar vermelidir. Normalde bu antiseptikler, yara su ile, hatta daha iyisi izotonik su ile temizlendikten sonra, yaranın iç tarafından dışına doğru dairesel olarak sağlam ciltteki mikropları öldürmek için kullanılır. Yaranın içerisindeki mikroplarla mücadele yöntemi antiseptik değil, antibiyotikli pomatlar ya da ampuller olmalıdır.

Yarayı Kurutmak
Yara üzerinde oluşan kabuk yarayı koruduğu kadar iyileşmesini de geciktirir.Ayrıca oksijen geçirgenliği de az olduğundan, sadece oksijensiz ortamda üreyebilen anaerob dediğimiz bakterilerin de üremesine ortam sağlamış olur. Yapılması gereken yaranın kurumasına izin vermeden antibiyotikli ve/veya sikatrizan pomatlar ile, hiçbirşey yoksa vazelin ile iyice kremleyip gazlı bez veya yara örtüleri ile hava geçirecek şekilde pansumana almaktır. Nemli kalan yara mikrop kapmadığı sürece kuru kalan yaraya göre çok daha hızlı iyileşecek, iz, skar dokusu ihtimali daha da azalacaktır.

Küçücük Bir Delik
Yaranın boyutu her ne kadar küçük görünse de özellikle kedi ve hamster gibi kemirgenlerin ısırıklarında dişlerin ince ve sivri olması nedeniyle çok derinlere inebilir. Bu yaranın enfeksiyon kapmasına neden olacaktır. Antibiyotikli pomatlar belki fayda sağlar ama benim tavsiyem bir hekimin görmesi olacaktır, size veya patili dostunuza sistemik bir antibiyotik reçete etmesi gerekiyor olabilir.

Meraklısına Yara İyileşme Aşamaları
-Kan pıhtılaşır ve kanama durur,
-Akyuvarlar yara bölgesine gelir, nekrotik dokuları ve mikropları elimine eder,
-Alyuvarlar kollajen oluşturmaya başlarlar, yeni şekillenecek dokunun zeminini hazırlarlar,
-Yeni cilt bu hücrelerin üzerinde oluşmaya başlar, yara dudaklarını birbirine çeker ve yara küçülmeye başlar,
-Skar dokusu oluşur, oluşan yeni dokunun dayanıklılığı artar ama hiçbir zaman eski dayanıklılığında olmaz.

Yara iyileşmesi sonrası siyah lekeler (post inflamatuar hiperpigmentasyon) oluşabilir. Bunların önüne geçmek için yara iyileşme süreci boyunca güneşten korunmalıdır. PIH’in dağılması ve cildin eski rengine gelmesi iki yılı bulabilir.